برای اینکه بتوانیم یک محموله بار را جابه جا کنیم، به یک سند قانونی نیاز داریم که به آن بار نامه گفته می‌شود. بارنامه در واقع یک سند و مجوز است که با استفاده از آن عمل باربری انجام می‌شود. در صورت عدم وجود بارنامه، حمل بار غیرقانونی محسوب می‌شود و مشکلات زیادی برای فرستنده، گیرنده، شرکت باربری ایجاد می‌کند.
ما در این مقاله به طور کامل درباره اهمیت و قوانین بارنامه مطالب مفیدی را به شما ارائه می‌دهیم. چنانچه قصد دارید از تمام نکات بارنامه مطلع شوید، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
جهت اطلاع از لیست پایانه بار مشهد و تعرفه حمل بار از مشهد به این صفحات مراجعه نمایید.
دلایل اهمیت بارنامه
- توانایی پیگیری قانونی
- سند مالکیت
- نشان و رسید کالا
- اطمینان از تحویل بار
- حفظ اطلاعات کامل کالا
- تضمین حقوق و منافع صاحب بار
- امکان پیگیری و کنترل حمل و نقل کالا
انواع بارنامه
امروزه با پیشرفت علم و ابداعات نوین، شکل جدیدی از حمل و نقل در صنعت بین المللی شکل گرفته است. این تحولات شکل‌های مختلفی از حمل و نقل را خلق کرده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم.
۱.بارنامه هوایی
در صورتی که برای انتقال بار از هواپیما استفاده شود، بارنامه هوایی صادر می‌شود. این نوع بارنامه شامل اطلاعاتی مانند نام فرستنده و گیرنده، آدرس، نوع کالا، کد هشت رقمی بارنامه، تعداد و وزن بسته‌ها، مسیر پرواز و کد فرودگاه مبدا و مقصد، هزینه حمل است. بارنامه هوایی به عنوان یک سند رسمی و حقوقی در حمل و نقل هوایی، برای اطمینان از صحت و سلامت کالا و پیشگیری از هرگونه ایراد و خسارت در حمل و نقل استفاده می‌شود.
۲.بارنامه دریایی
بارنامه دریایی یک سند رسمی و حقوقی است که توسط صاحب کشتی یا شرکت کشتیرانی صادر می‌گردد. این سند مدرکی جهت حمل و نقل کالا با کشتی‌های دریایی است. در بارنامه دریایی تمامی شرایط حمل کالا، مانند نام کشتی، نام بندری که کالا بارگیری و تخلیه می‌شود، مشخصات کلی بار، تاریخ حمل بار و هزینه جابه جایی ذکر می‌شود. در ادامه برای آشنایی بیشتر شما برخی از انواع بارنامه دریایی را بررسی می‌کنیم.
۱.بارنامه مستقیم (Direct B/L)
بر اساس این سند، وسیله حمل نباید از مبدأ تا مقصد تغییری ایجاد شود و کالا باید مستقیما و فقط با کشتی به اسکله مقصد ارسال شود. این سند تضمین می‌کند که کالا به مقصد نهایی به صورت مستقیم و بدون بارگیری مجدد به مقصد خواهد رسید.
۲.بارنامه دریایی سراسری ((Through B/L
این سند نقطه مقابل بارنامه مستقیم است و به شرکت باربری اجازه می‌دهد که در صورت احتیاج از چندین وسیله نقلیه جهت حمل استفاده کند. اما وسیله حمل اولیه همواره کشتی می‌باشد.
۳.بارنامه چارتر (Charter Party B/L)
بارنامه چارتر به حمل محموله با کشتی اجاره‌ای و دربست اشاره دارد و تمام ظرفیت کشتی صرفاً برای یک مشتری است و هیچ کالای متفرقه‌ای جز محموله مشتری در آن قرار نمی‌گیرد.
۴.بارنامه سرویس‌های منظم دریایی (Liner B/L)
این بارنامه برای کشتی‌هایی صادر می‌شود که از برنامه حرکتی مشخصی پیروی کرده و دارای قوانین مخصوص به خود هستند. نرخ و اصول حمل بار با این نوع سرویس کاملاً متفاوت از سایر کشتی‌های باربری است و هزینه حمل بار از این طریق گران می‌باشد.
۵.بارنامه دریایی حمل مرکب فیاتا (F.B.L)
از بارنامه دریایی حمل مرکب برای مشخص کردن خدمه و عاملین شرکت حمل و نقل استفاده می‌شود. در این سند، شرکت حمل کننده کالا مسئولیت تحویل کالا به مقصد و همچنین مسئولیت تمام خدمه کشتی را برعهده دارد.
۳.بارنامه زمینی یا جاده ای
بارنامه زمینی یک سند رسمی است که جهت حمل و نقل بار از طریق جاده‌ها صادر می‌شود و تحت قوانین و مقرارات بین المللی قرار دارد. این سند حاوی تمامی اطلاعات مربوط به بار، مشخصات و امضای فرد صادر کننده بار، مقصد و گیرنده بار و … می‌باشد.
بارنامه زمینی به عنوان یک وسیله برای انتقال راحت کالا به مقصد استفاده می‌شود. با استفاده از بارنامه زمینی، امکان انتقال کالاها به مقصد با سرعت بالا و جلوگیری از وقفه در گمرک فراهم می‌شود. در ادامه به انواع بارنامه زمینی اشاره می‌کنیم.
۱.بارنامه زمینی فیاتا
بارنامه زمانی فیاتا زمانی صادر می‌شود که حمل کالا از مبدا به مقصد توسط وسایل حمل و نقل مختلف انجام شود، به عنوان مثال ترکیبی از حمل زمینی و دریایی یا هوایی باشد. این سند حاوی اطلاعات دقیقی درباره بار می‌باشد که شامل نوع بار، تعداد و وزن بسته‌ها، مبدا و مقصد نهایی و وسایل حمل و نقل مورد استفاده در این مسیر است.
در کل بارنامه فیاتا به عنوان یک سند رسمی و مهم در حمل و نقل بار، به شرکت‌های حمل و نقل بار و فرستندگان و گیرندگان بار کمک می‌کند تا بتوانند به راحتی و با اطمینان بیشتری بار خود را حمل کنند.
۲.بارنامه زمینی کامیون
بارنامه کامیون زمانی صادر می‌شود که برای جابجایی کالا از وسیله نقلیه کامیون استفاده شود. این سند غیر قابل معامله است و حدود مسئولیت‌های متصدیان حمل و نقل جاده‌ای را مشخص می‌کند. این سند معمولاً در چندین نسخه صادر می‌شود و ۳ نسخه آن اصلی می‌باشد که به امضای صادرکننده و گیرنده کالا میرسد و نسخه‌های دیگر آن برای ورودی و خروجی گمرک کشورهای بین راه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
۴.بارنامه راه آهن یا ریلی
بارنامه ریلی سندی است که توسط شرکت‌های راه آهن در ایستگاه های بارگیری صادر می‌شود. این سند غیر قابل انتقال است و حاوی اطلاعاتی مانند جزئیات گمرک، نام و آدرس فرستنده و گیرنده، تعداد و نوع بار، تاریخ بارگیری و تخلیه و شماره واگن … می‌باشد. با دریافت بارنامه ریلی، راه آهن اعلام می‌کند که کالای معین شده در بارنامه را دریافت کرده و باید بار را سالم به مقصد ارسال نماید.
۵.بارنامه پستی
بارنامه پستی، به عنوان یک سند رسمی در حمل و نقل پست و بسته‌های کوچک استفاده می‌شود. این سند حاوی اطلاعات دقیقی درباره بسته می‌باشد که شامل نام و آدرس فرستنده و گیرنده، ابعاد و وزن بسته، نوع محتوای بسته و هزینه حمل و نقل آن است. بارنامه پستی به عنوان یک سند رسمی، تضمین کننده تحویل بسته به مقصد می‌باشد و حقوق قانونی را برای فرستنده و گیرنده بسته تضمین می‌کند. این سند اطلاعات لازم را برای شرکت‌های حمل و نقل پست به منظور پیگیری بسته‌ها و ارائه خدمات مرتبط با حمل و نقل پست فراهم می‌کند.
۶.بارنامه حمل مرکب
بارنامه حمل مرکب تنها سند رسمی می باشد که به تأیید اتاق بازرگانی بین‌المللی رسیده است و از همین رو اعتبار جهانی دارا می باشد.
این بارنامه مثل بارنامه الکترونیکی، قابل معامله است و اتاق بازرگانی بین‌المللی آن را تأیید کرده و تمامی بانک‌ها بر اساس قوانین متحدالشکل اعتبارات اسنادی، آن را قبول دارند.
کارگزاران صدور بارنامه حمل مرکب، همه مسئولیت‌های تحویل کالا به گیرنده و هر نوع عملکرد خلاف قوانین را برعهده دارند. در حمل مرکب از چند وسیله گوناگون برای جابه‌جایی کالاها استفاده می‌گردد. این بارنامه فقط و فقط توسط کارگزاران مجاز صادر می شود و امکان معامله و انتقال به دیگری را ندارد.
کارگزار بعد از صدور بارنامه متعهد می‌شود که به نام خود تمامی وسایل مورد نیاز برای حمل از مبدا تا مقصد، مطابق با قوانین اوراق فراهم نماید و مسئولیت همه افرادی را که جهت انجام خدمات حمل استفاده می‌کند را برعهده دارد.
دلایل گرفتن بارنامه
بارنامه، مالکیت صاحب بار را به طور دقیق مشخص می‌کند و در صورت بروز مشکل به صاحب بار امکان پیگیری حقوقی در صورت خسارت دیدن بار یا سرقت آن را می‌دهد. بارنامه در واقع به عنوان نشان و رسید کالا از مبدا به سمت مقصد ارسال می‌شود.
تصاویر بارنامه
تفاوت بارنامه داخلی و بین المللی
در این قسمت برای آشنایی بیشتر شما به تفاوت بارنامه داخلی و بین المللی اشاره می‌کنیم:
۱. زبان
بارنامه بین المللی باید به زبانی صادر شود که در سطح بین‌المللی قابل درک باشد. این زبان معمولاً انگلیسی است. در حالی که بارنامه داخلی، معمولاً به زبان محلی که در آن کشور استفاده می‌شود صادر می‌شود.
۲.محتوا
بارنامه داخلی، ممکن است به دلیل محدودیت‌های حمل و نقل داخلی، شامل اطلاعات کمتری در مورد بار و شرایط حمل و نقل باشد. در حالی که بارنامه بین المللی، ممکن است به دلیل تفاوت‌های فرهنگی، زبانی و قوانین مربوط به حمل و نقل در کشورهای مختلف، شامل اطلاعات بیشتری باشد.
۳.کاربرد
بارنامه بین المللی، برای حمل و نقل بین کشورهای مختلف بسیار حائز اهمیت است و برای رعایت قوانین و مقررات حمل و نقل بین المللی صادر می‌شود. در حالی که بارنامه داخلی، برای حمل و نقل داخلی در یک کشور استفاده می‌شود و برای رعایت قوانین و مقررات حمل و نقل داخلی صادر می‌شود.
در بارنامه چه مواردی وجود دارد؟
بارنامه یک سند حمل بار می‌باشد که شامل اطلاعاتی مانند وزن و حجم بار، مبدأ و مقصد حمل بار، نام شرکت حمل و نقل، نوع وسیله باربری، شماره پلاک ماشین، امضای فرستنده و گیرنده بار و مقدار بیمه است. بارنامه در واقع قراردادی رسمی بین فرستنده و حمل کننده بار هست که در صورت بروز هر مشکلی برای کالا، صاحب بار به راحتی می تواند از شرکت بیمه خسارت را دریافت نماید.
همچنین در این سند موارد زیر قابل رویت است:
- شماره سریال: این شماره که توسط سازمان حمل و نقل ایجاد می‌شود در دو قسمت سری و سریال وجود دارد که در هر بارنامه این عدد الزامی می‌باشد.
- تاریخ و زمان صدور: این مشخصات نیز یکی دیگر از رکن‌های اصلی بارنامه خصوصا هنگام تحویل آن می‌باشد. تاریخ صدور بارنامه در مواردی مانند اعمال بیمه بسیار مهم می‌باشد.
- فرستنده کالا: اطلاعات کامل فرستنده که شامل کد ملی، آدرس و کد پستی منزل می‌باشد در این قسمت نوشته می‌شود.
- گیرنده کالا: در این بخش نیز اطلاعات اصلی گیرنده محموله(کد ملی و کد پستی) درج می‌گردد.
- مسئول حمل بار: در این بخش اطلاعات سازمانی راننده از جمله نام و نام خانوادگی، کد ملی، شماره هوشمند، استعلام کارت سلامت و کارت هوشمند مکتوب می‌شود.
- خودروی حمل بار: مشخصات دقیق وسیله باربری همانند شماره پلاک، برند و مدل ماشین، تاریخ اعتبار معاینه فنی و بیمه، گواهینامه مورد نیاز، نوع بارگیر و شماره هوشمند خودرو در این قسمت به طور دقیق ذکر می‌شود.
- کالای حمل شده: در این قسمت نوع کالا، وزن، نوع بسته بندی و نوع مجوز درج شده و اگر کالا لجستیک باشد باید قید شود.
برای آشنایی با قوانین محموله ترافیکی اینجا کلیک نمایید.
قوانین بارنامه
بارنامه به عنوان یک سند رسمی، قوانین خاص خود را دارد که در آن همه موارد ذکر شده و وظایف سه رکن اصلی آن، یعنی ارسال‌کننده و گیرنده بار، شرکت باربری و حامل بار را مشخص می‌کند و قوانین بارنامه نشان‌دهنده حقوق و وظایف این سه رکن اصلی در قبال هم است
قوانین مربوط به فرستنده
فرستندگان باید اطلاعات دقیق و کاملی از بار خود ارائه دهند. این اطلاعات شامل مشخصات بار، آدرس دقیق بارگیری و محل تخلیه بار است. در صورتی که این اطلاعات با واقعیت مغایرت داشته باشند، فرستنده مسئولیت‌هایی از جمله ضرر و زیان وارده به شرکت حمل و نقل و بیمه را بر عهده خواهد داشت.
فرستندگان باید اطلاعات کامل و دقیق گیرنده بار را نیز اعلام کنند و محل دقیق تخلیه بار را در بارنامه قید کنند. تمام مشخصات مربوط به کالا مانند وزن، نوع بسته‌بندی، ارزش ریالی باید به دقت وارد شود و در صورت مغایرت آمار اعلام شده با نوع کالا، هیچ مسئولیتی برای شرکت حمل و نقل و بیمه نخواهد بود.
قوانین مربوط به گیرنده
گیرندگان بار موظفند در زمان مقرر بار را تحویل بگیرند؛ در غیر این صورت، باید حق توقف را به شرکت حمل و نقل پرداخت کنند. دریافت کنندگان بار، باید مبلغ حمل بار را بر اساس همان مقداری که در بارنامه تعیین شده پرداخت کنند. هزینه حمل بار با توجه به نوع وسیله حمل و نقلی که استفاده شده است کاملا متفاوت است و باید در زمان پرداخت هزینه به این موضوع توجه شود.
قوانین مربوط به راننده
رانندگان موظف هستند بارنامه را در دست داشته باشند تا بتوانند هزینه حمل را از گیرنده دریافت کنند. اگر بارنامه مفقود شود یا گم شود، به منزله خطای راننده محسوب می‌شود. یکی از قوانین مربوط به رانندگان این است که باید بار را به موقع به گیرنده تحویل دهند؛ در غیر این صورت، هرگونه خسارت ناشی از تاخیر بر عهده آنها خواهد بود. راننده مسئول محافظت از کالا از زمان بارگیری تا تحویل و تخلیه بار است و باید به خوبی از آن مراقبت کند.
بارنامه شخص ثالث یعنی چه؟
در تجارت بین المللی، بعضی اوقات اتفاق می‌افتد که فروشنده نمی‌تواند کل کالای تعهد شده مربوط به صادرات را به تنهایی تهیه کند و برای این منظور، قسمتی از کالای خود را به متصدیان حمل و نقل یا فروشنده واگذار می‌کند. در چنین مواردی، از بارنامه شخص ثالث استفاده می‌شود. این بارنامه، به عنوان یک سند رسمی حمل و نقل بین فروشنده، متصدیان حمل و نقل و خریدار در تجارت بین المللی استفاده می‌شود. در این حالت، فروشنده بخشی از کالای خود را به متصدیان حمل و نقل و یا فروشنده دیگر واگذار کرده و از آنها خدمات حمل و نقل یا تهیه کالا را دریافت می‌کند.
این بارنامه در تجارت بین المللی به فروشندگان کمک می‌کند تا به راحتی بخشی از کالای خود را تهیه کنند و به خریدار تحویل دهند و به شرکت‌های حمل و نقل بار کمک می‌کند تا به بهترین نحو ممکن بخشی از کالای خود را حمل کنند.
مقاله باربری مشهد به شهرستان شما را با تعرفه حمل بار از مشهد به سایر شهرهای ایران آشنا می‌کند.
تغییر نام بارنامه یعنی چه ؟
تغییر نام بارنامه ممکن است به دلایل مختلفی مانند تغییر نام شخص حقیقی یا حقوقی، اشتباه در نام گیرنده بار در بارنامه و … انجام شود. عوض شدن نام بارنامه باید با رعایت قوانین و مقررات مربوطه انجام شود. برای انجام تغییر نام بارنامه، باید به شرکت حمل و نقل که بارنامه را صادر کرده است، درخواست تغییر نام را ارائه داد و اطلاعات مورد نیاز برای تغییر نام ارسال کرد. پس از تأیید درخواست، شرکت حمل و نقل نسخه جدید بارنامه را با نام جدید گیرنده بار و اطلاعات مورد نیاز صادر می‌کند.
بخش‌های مالی بارنامه
قسمت مالی بارنامه شامل کرایه بار، حق پایانه، کمیسیون بار و بیمه تکمیلی رانندگان حامل می‌باشد.
- کرایه بار: کمترین میزان کرایه ای که توسط سازمان حمل و نقل جاده ای مشخص شده است و هنگام صدور بارنامه مورد بررسی قرار می‌گیرد کرایه بار نام دارد. دقت داشته باشید نرخ کرایه درج شده در بارنامه اگر از حد به تصویب رسیده توسط سازمان مربوطه کمتر باشد خطا بوده و مانع از صدور بارنامه می‌شود.
- حق پایانه: این مبلغ در واقع جمع عوارض جاده ای و سهم سازمان مربوطه است که هنگام درج در بارنامه ۹ درصد می‌باشد و از کرایه پایه کسر می‌شود.
- کمسیون بار: این هزینه در واقع درآمد شرکت باربری است که از صدور بارنامه حاصل می‌شود. کمسیون بار دریافتی چیزی معادل بین ۱ تا ۱۶ درصد بوده که همانند حق پایانه از کرایه پایه محاسبه می‌گردد.
- بیمه تکمیلی رانندگان: نیم درصد از کرایه پایه شامل بیمه تکمیلی شده و توسط سازمان حمل و نقل سنجیده می‌شود.
برای آشنایی با بیمه حمل اثاثیه کلیک کنید.
نحوه رهگیری بارنامه
به طور کلی استعلام رهگیری بارنامه ۴ طریق زیر امکانپذیر است:
- مراجعه به وبسایت:
- با استفاده از کد ملی:
- از طریق شماره پرونده:
- با درج شماره پلاک ماشین باربری:
جمع بندی
امیدواریم در این مقاله به تمام سؤالات شما درباره بارنامه و اهمیت آن پاسخ داده باشیم. اگر در زمینه حمل و نقل بار با مشکلی مواجه شدید، کافیست در قسمت نظرات سایت، سوالات خود را مطرح کرده تا همکاران ما در مدیران بار بهترین باربری مشهد اطلاعات مورد نیاز را در اختیارتان قرار دهند.
سوالات رایج
هزینه صدور بارنامه به عواملی مانندوزن بار، نوع بار، وسیله حمل و نقل و … بستگی دارد و نمی‌توان قیمت ثابت برای آن تعیین کرد چون به موارد مختلفی وابسته است.
بله، شما می‌توانید برای دریافت مشاوره حمل بار با شماره شرکت مدیران بار در تماس باشید.
بارنامه معمولا در چند نسخه صادر شده که سه نسخه از بارنامه اصلی هستند و توسط صادر کننده، حمل کننده و گیرنده کالا امضا می‌شوند.
